Alatlı, Aydın Despotizmi adlı eserine manifesto niteliğinde güçlü bir girişle başlar. Bu başlangıçta, düşüncenin ve edebiyatın dar bir çevrenin vesayetine bırakılmasının kültürel hayatı zayıflatacağını vurgular. Ona göre istibdadı yalnızca saraylarda, meclislerde ya da bilinen kurumsal yapılarda aramak yanıltıcıdır; baskıcı tutum, zaman zaman “aydın” sıfatını taşıyan ve kendi konumlarını korumak adına yeniliğin önünü kesen zümrelerde de varlık gösterebilir.