Rusya’ya Dair

“En Büyük Korkum, Rusya’ya Geri Dönememek, Ölüp Vermont’ta Gömülmekti”

Solijenitsin’i nasıl bilirsiniz? Cesur, yüce gönüllü, soylu, ahlâkçı, muhteşem bir yazar. Rusya’nın Dostoyevskî’den bu yana  en iyi romancısı. İlâhi Komedi’yi gözlemleyen Dante’nin en gerçekçi rakibi. Nefretin ve zulmün cehenneme çevirdiği bir cinnet çukurunda telef olan milyonların hiç değilse insan olduklarının teslim edilmesini sağlayan, onlara isim veren bir yazar. Bir dünya nöbetçisi. 1918’de,

Daha Fazla »

“Ölenleri Göreve Çağırıyorlar” Soljenitsin’in Aziz Anısına

Soljenitsin, “Ölenler göreve çağırıyorlar. Milyonlarca ölü… her gün, her birisi göreve çağırıyor. Onlar ölü. Sen yaşıyorsun. Görevini yap. Dünya olan biten her şeyi öğrenmeli” diyen adam. “Bitirmeyi plânladığım işleri yaşam beklentimle ucu ucuna getirmeye çalışıyorum” diyen adam. Nobel ödülünü, “hiç bir kimse tarafından hiç bir zaman tanınmamış, tanınmayacak, isimleri bir kez

Daha Fazla »

Aleksandr İsayeviç Soljenitsin: Geleneğin Ölümü

Gogol’la başlayan, Dostoyevskî ile zirveye ulaşan, iki yüz yıllık Rus edebi geleneğinin son yıldızıydı, Aleksandr İsayeviç Soljenitsin. Bu gelenek, edebiyatın kehanet gibi algılandığı, okurun/yurttaşın edebiyattan beklediğinin tatmin değil, kurtuluş olduğu gelenektir. “Nihayet piyanoyu bir çare-i halâs olmak üzere kabul etti” cümlesindeki ‘halâs’ anlamındaki ‘kurtuluş’. Bir yazarın büyüklüğü, eserlerinin düzmece (fiction) ya da kurgu

Daha Fazla »

2008 Kafkas Krizi Üzerine

“2006 yılında Rusya’da büyük prestiji olan “Mihail Aleksandroviç Şolohov 100. Yıl Edebiyat Ödülü”nü alan Alev Alatlı, Türkiye’nin Kafkasya’da Rusya ile çatışmaya girmesinin düşünülemeyeceğini söyledi. Kafkasya’nın Büyük Petro’dan beri Ruslar’ın kıta sahanlığı olduğunu belirten Alatlı, “90’larda ekonomik kriz ve dağılma süreci nedeniyle bir süre sarsıntı yaşandı ama toparlandılar” dedi. Alatlı Kafkasya

Daha Fazla »

Soğan Başı Kubbelerin Şehri Moskova

Dostoyevski’nin Karamazov Kardeşler isimli romanında da yer alan eski bir Rus efsanesi,  Hazreti Meryem’in cehennemde acı çeken günahkâra tutunup çıkabilmesi için bir soğan uzattığını anlatır. Bunu gören diğer günahkârlar da soğana saldırırlar. Sapı kırılan soğan, kubbeye dönüşürken, cümle cehennemlikler yeniden ateşe düşer,  kaybolurlar. Lukavitza,  derler, soğan başı kubbeler,  altın yaldızla boyanırlar ki

Daha Fazla »

Rusya’yı Tanıyın!

24 Kasım 2015Rus uçağının düşürülmesinin ardından Rusya Devlet Başkanı Putin’den açıklamalar geldi. Putin, “Rus uçağının vurulmasını sırtımızdan bıçaklanmak olarak yorumluyoruz” dedi. Putin, “Uçak düşürme olayının Rusya-Türkiye ilişkileri açısından ciddi sonuçları olacaktır” diye konuştu. Vladimir Putin’in muzaffer “Roma İmparatoru” suretinde dökülmüş bronz büstü geçen Mayıs’ta (2015) St. Petersburg’un yaklaşık yirmi kilometre

Daha Fazla »

Geleceğin Ölümü

8 AĞUSTOS 2008 – RADİKAL KİTAP Aleksandr İsayeviç Soljenitsin 89 yaşında öldü.  ‘Gulag Takımadaları’nı Nobel ile ödüllendiren edebiyat gurularının, ‘Kızıl Çark’a arkalarını dönmelerinin Soljenitsîn’in edebi yaratıcılığının yetersizliği değil, siyasi konjönktür gereği gözden düşmüş olmasıydı  Gogol’la başlayan, Dostoyevskî ile zirveye ulaşan, iki yüz yıllık Rus edebi geleneğinin son yıldızıydı, Aleksandr İsayeviç

Daha Fazla »

O Miğferden Artık Bende de Var!

Av. Mustafa Adnan Mehel’in mektubu Ben Av. Mustafa Adnan Mehel. İsmim size tanıdık gelmeyebilir. Ancak İstanbul Ankara uçağında karşılaştığınız hayranınız dersem anımsayacağınızı umuyorum. Size anlatacak o kadar şey vardı ki. Maalesef ancak uçak Ankara’ya indikten sonra sizi fark edebildim. Sizin açınızdan iyi oldu belki, herhalde kafanızı baya şişirirdim. Aslında çay

Daha Fazla »

Ölü Canların Vicdanının Sesi

Metin Akyüz – Milliyet “Orda Kimse Var mı?” dizisinden beri bilginin romanını yazan Alev Alatlı, “Gogol’ün İzinde” serisinin üçüncü kitabı olan “Eyy Uhnem! Eyy Uhnem!” romanında da aynı çizgiyi sürdürüyor. Var olanın bilgisinin peşinde olan insanoğlu için varlık asırlardır önemli yetkeyi temsil etmiştir. Günümüze gelindiğinde ise bilginin var ettiği bir

Daha Fazla »

Rusya’ya Beni İnsanların Çığlıkları İtti!”

Hüseyin Sorgun tarafından kaleme alınmıştır. Tarih nerede biter; kurgu nerede başlar? Tarihin koridorlarında çıplak ayak yürüyüp, kurgunun yordamında ezber bozmak için nasıl bir zırh kuşanmalı? Uzağı anlatırken, yakına bigâne kalmamak ve zamanın ruhunu okumak için hem yakın hem de uzak gözlüğünü aynı anda kullanmak gerekli, belki de… Hele ki “Eyy

Daha Fazla »

“Peygamber Yazarlar”ın Sonuncusu: Aleksandr İsayeviç Soljenitİin, 1918-2008

Aleksandr İsayeviç Soljenitsin, 1918 Kislovodsk doğumlu. Kislovodsk, Kafkasların incisi dedikleri küçük bir kaplıca kasabası. Uzaktan Elbruz ve Kazbek dağlarını görür. Efsaneye göre Kazbek son Alan Krallı Elbruz’un oğlu; aşk ve ihanet içeren uzun bir hikâyenin sonunda ikisi de taş kesilmişler. Kislovodsk, “Narzan” maden sularıyla ünlü. Narzan, Nard’ların suyu demek; Nardlar

Daha Fazla »

Rus Halkı Putin’den Ne Bekler

90’lı yılların başına gidelim ve bir an kendimizi sıradan bir SSCB vatandaşı yerine koyalım. Dünyanın neredeyse üçte birine hükmeden ve sonsuza dek hükmedecekmiş gibi duran imparatorluğunuz dağılıyor olsun; devasa bir devletin çöküşünün çok sancılı ve zor bir süreç olacağının bilincinde, ve fakat izlemesi kaçınılmaz karmaşayı ülkenize “demokrasi”yi yerleştirerek yatıştıracağınıza iman

Daha Fazla »

Rusya’dan Siyaset Manzaraları

Kuzey komşumuzun 2 Aralık 2007 seçimleri, “Federalnoye Sobraniye”(1) dedikleri, Rusya Federasyonu Federal Parlamentosu’nun alt kanadı olan, temsilciler meclisi, “Duma”(2) içindi. Eski Sovyetler Birliği’nin “Yüksek Sovyet”inin(3) yerini alan yürütme organı, Duma. 1993 Boris Yeltsin anayasası ile kuruldu ve izleyen referandumla yürürlüğe girdi.

Daha Fazla »

Alev Alatlı – Hüseyin Sorgun Söyleşisi

HS: Günde kaç saat uyuyorsunuz? AA: Maksimum dört HS: Entelektüel çerçevede düşündüğümüzde, kendi adınıza dünya nöbetinde olduğunuzu düşünüyor musunuz? AA: Korkarım, öyle! HS: Peki, hangi aydın tavrının biçimlendirdiği bir nöbettesiniz? AA: Onu bilemiyorum. Bildiğim, kâinattaki kişisel koordinatlarımın güdümünde olduğum duygusundan hiç kurtulamam. Fiziki koordinatlardan bahsediyorum. Ayağımı bastığım yer Beykoz’da dört

Daha Fazla »

RUSYA

Alev Alatlı – İlber Ortaylı / Konferans ALEV ALATLI: İlber Hocamızın yanında Rusya konusunda konuşmak çok zor. Kitabı da dizlerim titreye titreye yazmıştım; zaten sürekli İlber’e danıştım. Türkiye’de başka bir ülkeyi konu alan ilk romanı ben yazdım sanırım; bunu, kendimi önemsemek anlamında söylemiyorum, “herhalde Türkiye oralara geldi” anlamında söylüyorum. Hep

Daha Fazla »

Rusya’da Yeniden Merkeziyetçiliğine Doğru

Rusların “Babalar topuklayınca çocuklar frene basar” mealindeki deyişleri bir kez daha doğrulanıyor gibi görünüyor. Boris Yeltsin’in boşalttığı makamına oyların yüzde elli ikisini alarak seçildiği ilk günden itibaren Vladimir Putin’in tarihe Rusya’da demokrasiyi güçlendiren bir lider olarak geçemeyebileceğine ilişkin kuşkular vardı. Bunların bir nedeni Putin’in KGB bağlantılı özgeçmişi olmakla birlikte, diğeri,

Daha Fazla »

Kafkas’a Hükümet

Rusya Federasyonu’nun en küçük ve en kalabalık cumhuriyetlerinden birisi, Osetya. 8,000 km. karelik bir alana ki, 50×360 gibi düşünülebilir, yüz ayrı millet sıkışmış, kilometre karede 81 kişi. Ana yolların kavşağında yer alıyor, Transkafkaslar ile Avrupa arasında köprü niyetine kullanıldığından, tarih boyunca rahat yüzü görmemişler. Persler, Hazarlar, Araplar, Hunlar, Moğollar, Romalılar,

Daha Fazla »

Solovıev İsimli Bir Kain..

1853-1900 yılları arasında yaşamış bir Rus ilâhiyatçısı ve düşünürü. Ölümünün yüzüncü yılı dolayısıyla Kardinal Biffi tarafından kaleme alınan Vatikan kaynaklı bir makale var. Kardinal Biffi, önemli bir adam, 1928 Milano doğumlu, Milan ilâhiyat fakültesi profesörü. 1950’de cübbe giyiyor, 1976’da piskopos, 1984’te Bologna başpiskoposu, 1985’te kardinal. Biffi, Soloviev’i “Doğu ve Batı

Daha Fazla »

Soljenitsin;“İkinci” Bir Hükümet Gibi…

Aleksandr Soljenitsin, 1968’de yazdığı “Birinci Çevre” isimli kitabında “Büyük yazarlar, ülkelerinde ikinci bir hükümet’ gibidirler,” der, “Bu nedenle, hangi rejim olursa olsun, önemsiz yazarları sever, asla büyük yazarları değil.”  “Çarmıha gerildikleri bu günlerde Rus halkının üçüncü ruhani rehberleri” olarak Eski Ahit peygamberleriyle kıyaslanan(1) Soljenitsin’le yapılmış son söyleşilerden(2) birinin Yeni Dünya

Daha Fazla »

Serbest Pazar Bolşevikleri

Medyayı kontrol eden finans çevreleri! Aman kıssadan hisse! Tarihin en büyük bir dramına tanıklık eden Kuzey komşumuz, Rusya Federasyonu, dünyanın en büyük kara parçasında on bir boylamın en karanlık karanlığının, en soğuk soğuğunun, en geniş genişliğinin, en yüksek yüksekliğinin yaşandığı ülke. Avrasya’nın korunmasız iç steplerinden, Kuzey 60. paralele doğru balta

Daha Fazla »

Geleneğin Devalüasyonu

Muhafazakâr İncil–i Şerif’çiler meydanı Kutsal Kitap’ın temel unsurlarını yok sayan liberal ilâhiyatçılara bırakmaya “cesaret edemediklerini” söylüyorlar. Gerekçeleri de şöyle: “Önce küreselleşmeyi ele alalım. Küreselleşme, ‘küresel köyün’ gittikçe küçülmesine işaret ediyor ki, bu yeni Babil kulesi ütopyasında herkes İngilizce konuşacak, coca–cola içecek, Big Macs yiyecektir…º” Son zamanlarda rastladığım en ilginç tezlerden

Daha Fazla »

“Köpek” Olsalar, Bir Pako’ları Olurdu…

“Oksana, oldum olası güzelliğinin kendisini yoksulluktan bir biçimde kurtarabileceğini varsayan bir çocuktu,” diye anlattı, annesi, “Duvar yıkıldıktan sonra Ukrayna’da köylerde hayat şartları çok ağırlaştı. Kasabalar zaten ölüyorlardı, insanlar, yaşayabilmek için bulabildiklere her şeye saldırdılar. Aileler dağıldı. Demokrasi gençlere özgürlük getirdi ama iş getirmedi. Olan işler de erkeklere gitti. Kızlar, ‘Pretty

Daha Fazla »

Rusya’nın Irak’tan Alacağı Var!

Amerika’nın Irak saldırısı için gün sayılmaya başlandığında, Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’in Almanya ve Fransa cumhurbaşkanlarını yanına alarak B.M. Güvenlik Konseyi’nin Irak savaşını onaylamasını önlemek üzere harekete geçmesi, Washington’u şaşırtmıştı. Rusya’nın Irak’tan tahsil edemediği 8 milyar dolarlık alacağının ve Irak petrollerindeki “hakkı”nın teslim edilmesi halinde, “pragmatist” bir lider olarak ün salan Putin’in

Daha Fazla »